VIKA 1

1.

1 point

allt eftirfarandi eru samgæði (e. public goods) nema

landvarnir

almenningsgarðar

matvörur

hreint loft

2.

1 point

Hver eru tengslin á milli stjórnmálalegra stofnana og stjórnmálalegra verkefna?

stjórnmálalegar stofnanir sinna tilteknum stjórnmálalegum verkefnum

þar sem fyrir eru sterkar stjórnmálalegar stofnanir skapast engin stjórnmálaleg verkefni

stjórnmálalegar stofnanir hafa táknrænt hlutverk

stjórnmálaleg verkefni eru hönnuð til að mæta þörfum stjórnmálalegra stofnana

3.

1 point

Hvað felst í hugtakinu ,,checks and balances"?

Afdráttarlaus þrískipting ríkisvaldsins sem á að tryggja jafnvægi í stjórn landsins

Forseta er falið að tryggja jafnvægi í stjórnkerfinu og hefur því mikil völd

Þrátt fyrir skýra verkskiptingu á milli helstu stoða ríkisvaldsins hafa þær þó ákveðin völd hver yfir annarri

Tékklisti um góð vinnubrögð fyrir þá sem sinna löggjafarstöörfum

4.

1 point

Almannarýmið (e. public sphere) vísar til ákvarðana og verkefna sem varða alla íbúa. Í hvers konar stjórnarfari er almannarýmið víðfeðmast?

alræðisríkjum

einræðisríkjum

lýðræðisríkjum

flokksríkjum

5.

1 point

auðveldast er að skapa sterka sjálfsmynd þjóðar (e. national identity)

þar sem íbúarnir eru frjálslyndir og af margskonar uppruna

þar sem íbúarnir deila sömu sögu og tungu en ekki endilega sömu trú

þar sem íbúarnir deila sömu sögu, tungu og trú

þar sem íbúarnir eru þjóðernissinnaðir

6.

1 point

Ljúkið við fullyrðinguna svo hún verði rétt: í þingræðisskipulagi...

eru þingmenn og ríkisstjórn kosin í tveimur mismmunandi kosningum

getur forsætisráðherra oftast boðið til kosninga áður en kjörtímabilið er á enda

er þjóðhöfðingi mjög valdamikill

er lengd kjörtímabils kjörinna fulltrúa oftast ákveðin með lögum og því óbreytanleg (e. fixed term)

7.

1 point

Í hvaða lýðræðislegu stjórnskipunarlíkani hefur forseti sjálfstætt vald til að leysa upp þingið og boða til kosninga?

Í forsetaræðisríkjum

Forsetaþingræðiaríkjum

þingræðissríkjum

það er engin munur í þessum efnum. Forseti hefur alltaf þetta vald

8.

1 point

Hæstiréttur Nirvanaríkis kemst að þeirri niðurstöðu að tiltekin lög sem þing ríkisins setti nokkrum árum áður brjóti í bága við stjórnarskrá. Hvaða valdi er hæstiréttur að beita í slíku tilviki?

Umboðsvaldi sínu(e. agency power)

Rökræðuvaldi sínu (e. argumentation)

Endurskoðunarvaldi sínu (e. judical review)

Fullveldisreglunni (e. soverignty)

9.

1 point

hvað af eftirtöldu á síst við um þingræðisríki

líkur er á að ríkisstjórn eigi erfiðara með að koma stjórnarstefnunni í framkvæmd en í forsetaræði

löggjafar og framkvæmdarvalið er mjög samþætt

samheldni þingmanna sama flokks (e. party cohesion) er minni en í forsætaræði

meirihluti þings ræður hver fer með framkvæmdarvaldið

10.

1 point

Ljúkið eftirfarandi fullyrðingu svo hún verði rétt. Reynslan sýnir að ósigur í stríði, bylting eða stofnun ríkis eru helstu orsakir þess að ...

ráðist er í breytingar á stjórnskipuninni

umsivf stjórnmálakerfisins aukast

lýðræði kemst á

efnahagsástandið versnar

11.

1 point

stjórnmálafræðingar bera einkum sjónum að ákvörðunum

sem eru bindandi fyrir þegnana

sem einstaklingar taka í sínu einkalífi

sem erfitt er að komast að niðurstöðu um

sem kjósendur hafa kosið um

12.

1 point

Hver eftirtalinna atriða lýsir best forsetaþingræði?

Framkvæmdarvaldið skiptist á milli forseta og ríkisstjórnar sem nýtur stuðnings þingsins

Þingið kýs forseta

Þingið sækir umboð sitt til forseta

Forseti leiðir framkvæmdarvaldið en þingið hefur löggjafarvaldið

13.

1 point

Í ríki X er forsetinn kjörinn til að leiða framkvæmdarvaldið en þingið fer með löggjafarvaldið. Hvað kallast svona stjórnskipun?

Einræði

Þingræði

Forsetaræði

Forsetaþingræði

14.

1 point

Hvað af eftirfarandi ríkjum taldist vera fjölþjóðlegt ríki

mexíkó

japan

sovétríkin

þýskaland

15.

1 point

árið 2015 var haldið upp á 800 ártíð mikilvægs samnings sem lagði ákveðinn grunn að þróun til þingræðis í Bretlandi. Hvað heitir hann á frummálinu?

constitution

Magna Carta

Delclaration of Independence

Bill of Rights

16.

1 point

Hvað af eftirfarandi er ekki dæmi um afurð stjórnmálakerfisins (e. output of political system)?

Kosningar

Lög

Velferðarþjónusta

Skattlagning

17.

1 point

stjórnmálafræðingar skilgreina þjóð

sem alla þá sem búa innan sömu landamæra

sem forsendu að ríki geti orðið til

sem hóp fólks sem finnur til samstöðu vegna sameiginlegs menningararfs og tungu

sem samheiti yfir ríki

18.

1 point

samanburður á stjórnmálalegum viðfangsefnum felur ekki í sér

framkvæmd

lýsingu

greiningu

spá

19.

1 point

Stjórnmálakerfi með mikilli óbeinni stjórnmálaþátttöku (e. indirect public participation) eru í hópi ríkja sem teljast venjulegast til

ríkja með mikla kosningaþátttöku

lýðræðisríkja

alræðisríkja

einræðisríkja

20.

1 point

Hvaða hugtak er notað um það að lagasetning og stjórn ríkisins skiptist á milli landstjórnar (e. national government) og landshlutastjórna (e. regional government)

heildstætt ríki (e. unitary government)

consosiationalism

sambandsstjórn (e. federalism)

ný-korporatismi ( e. neo-corporatism)